رنگ آمیزی فولاد گالوانیزه
رنگ آمیزی
فولاد گالوانیزه:
گالوانیزه گرم در نوع خود ، به لحاظ حفاظت در مقابل خوردگی، طولانی
مدت و مقرون به صرفه است. با این حال، فولاد گالوانیزه را به دلایل زیر رنگ آمیزی
می کنند
· به خاطر زیبایی ، استتار یا ایمنی
· افزودن عمر اقتصادی یک سازه
· بالا بردن ضریب حفاظتی در محیط های سخت
تمام سامانه های رنگی مورد استفاده بر
روی فولاد گالوانیزه باید به طور خاص تنظیم و مطابق با توصیه های شرکت سازنده رنگ،
به کار گرفته شوند.
نحوه رنگ آمیزی فلز گالوانیزه:
تا زمانی که همه مراحل درست پیش بروند،
رنگ آمیزی فلز گالوانیزه بسیار آسان است. روند کار به طور خلاصه در زیر آمده است:
۱- آماده
کردن فولاد گالوانیزه قبل از رنگ آمیزی: چهار روش
شناخته شده برای آماده سازی سطوح وجود دارد که بستر مطمئنی برای روکش رنگ ایجاد می
کنند عبارتند از:
الف- محلول تی واش:
محلول تی واش با این که مدت زمان زیادی مورد استفاده در فرایند آمادسازی
بوده است، هنوز هم بهترین روش آماده سازی برای رنگ آمیزی فولاد گالوانیزه محسوب می
شود. این محلول، محلول اصلاح شده فسفات روی است که حاوی مقدار کمی نمک های حاوی مس
است. در صورت استفاده، یک تغییر رنگ خاکستری تیره با سیاه در سطح روی ایجاد می شود.
محلول تی واش نباید اجازه دهد روی سطوح افقی ، انباشتگی ایجاد شود، در غیر این صورت
از حداکثر چسبندگی رنگ جلوگیری می کند. هر مقدار اضافی که مشاهده شد، باید با آب
شسته شود. این محلول برای به کارگیری در گالوانیزه تازه بسیار مناسب است و نباید
در گالوانیزه هوادیده استفاده شود. قبل از زدن اولین لایه رنگ، باید زمان کافی برای
واکنش و خشک شدن کامل محلول تی واش در نظر گرفته شود. یا این که تحقیقات نشان داده
است سطوح تی واش خورده می توانند تا ۳۰
روز قبل از رنگ آمیزی باقی بمانند و همچنان چسبندگی خوبی داشته باشند، ولی توصیه می
شود فاصله زمانی بین آماده سازی و رنگ آمیزی به حداقل ممکن برسد. هر نوع نمک سفیدی
که در اثر قرار گرفتن سطح تی واش خورده در معرض رطوبت ایجاد شود ، باید قبل از رنگ
آمیزی با برس سفت پاک شود. اگر سطح تی واش خورده به هر دلیلی کثیف شده باشد، باید
طبق توصیه های تأمین کنندگان محصول تمیز شود. محلول تیواش شامل اسید فسفریک ( 9% ) ، اتیل سلوسالو (5/16% ) ، الكل تقلیبی
( 5/16%) ، آب ( 57%) و کربنات مس
( 1% ) است.
ب- شستشوی اسیدی
شستشوهای اسیدی نیز با موفقیت همراه بوده اند. عیب اصلی آنها عدم تغییر
رنگ قابل مشاهده است و این همان ایرادی است که در مورد محلول تی واش نیز وجود
دارد. بنابراین هیچگاه نمی توان اطمینان کامل پیدا کرد که تمام سطح نسبت به استر
اسیدی واکنش نشان داده است. شستشوی اسیدی برای استفاده در گالوانیزه هوازده بسیار
مناسب است
ج- جاروی دمشی (سند بلاست)
یک روش مکانیکی آماده سازی جاروی دمشی است که با استفاده از سرباره
ریز مس یا پودر سنباده با فشار زیر 2/7 بار انجام می گیرد.
با این کار اطمینان حاصل می شود که تنها حداقلی از اکسید برداشته می شود و سطح روی
در وضعیت نسبت زبری باقی مانده است . هنگام انجام جاروی دمشی بر روکش های
گالوانیزه، باید دقت کرد تا از آسیب رساندن به روکش جلوگیری شود. برای دستیابی به
نتایج مطلوب، باید فاصله و زاویه نازل نسبت به سطح کار برای تمام سطوح محصولات
فولاد گالوانیزه مشخص شده باشد. در هیچ شرایطی نباید از پاشش آهن ریزه های تیز
استفاده کرد . اغلب از جاروی دمشی، علاوه بر مرحله آماده سازی شیمیایی استفاده می
شود.
د- هوازدگی
این فرایند تنها هنگامی کاملاً موثر واقع می شود که سطح گالوانیزه
حداقل به مدت ۶ ماه در معرض
هوای آزاد قرار گیرد. سطح گالوانیزه با استفاده از کشیدن کاغذ سنباده یا برس سفت
برای برداشتن تمامی مواد چسبنده و اطمینان از این که سطح روشن روی به حالت اولیه
خود باز نمی گردد، آماده می شود. به دنبال این کار، شستشو با یک شوینده گرم و سپس
شستشو با آب تمیز و تازه، ادامه پیدا می کند. قبل از هرگونه رنگ آمیزی، سطح باید
کاملا خشک باشد. نباید از هوازدگی به عنوان روش آماده سازی سطح در محیط هایی با آب
و هوای دریایی و میزان کلرید بالا ( نمک کلر ) استفاده کرد.
2- انتخاب رنگ درست برای فلز گالوانیزه:
تمام سیستم های رنگی مورد
استفاده بر روی فولاد گالوانیزه باید به طور خاص تنظیم و مطابق با توصیه های شرکت
سازنده رنگ، به کار گرفته شود. انتخاب سیستم های رنگ آمیزی فلز گالوانیزه بستگی به
کاربرد مصرف و همچنین محیط مورد استفاده دارد. با توجه به کاهش استفاده از کائوچوی
کلردار و رنگ های الکیدی، محصولات اپوکسی با ساخت عالی و سیستمهای وینیل/کمک پلیمر
وینیل به طور فزاینده ای با اپوکسی مسلح به شیشه، گزینه ای را شکل می دهند که برای
محیط های سخت تر مورد بهره برداری قرار می گیرند. به اثبات رسیده است که در سیستم
های چند روکشی، استفاده از استر اکسید آهن حاوی میکا ( MIO
) باعث افزایش چسبندگی می شود. بسته دوتایی پلی اورتان و اکریلیک اورتان معمولا به
عنوان روکش های بالایی مورد استفاده قرار می گیرند که دوام و بقای رنگ خوبی هم
دارند. گزینه های جایگزین شامل اپوکسی های اکریلیک و پلی سیلوکسان ها هستند که
افزایش مقاومت سایشی همراه با جلا و بقای رنگ را عرضه می کند. در حال حاضر، با اینکه
محصولات دارای پایه آب از جمله پلی اورتان ها مشخصند، اپوکسی های با ساخت عالی به
طور گسترده ای استفاده می شوند. آنها در برابر آماده سازی ضعیف، کمتر مقاومند ولی
با اینکه بخشنامه انتشار آلاینده ها لازم الاجراتر می شود، استفاده از آنها همچنان
در حال افزایش است.
آیا آستری زدن فلز گالوانیزه قبل از رنگ آمیزی لازم است ؟
استفاده از رنگ استر می تواند بخشی از آمادسازی فولاد گالوانیزه باشد هرچند ضروری
نیست. تعداد محدودی از محصولات با استفاده مستقیم وجود دارند که نیازی به آماده
سازی شیمیایی با مکانیکی ندارند. رهنمودهای مربوط به آماده سازی سطوح گالوانیزه ،
در نتیجه بررسی انجام گرفته توسط یک مرکز تحقیقاتی مستقل و یک تولید کننده عمده
رنگ در انگلیس تهیه شده است. این بررسی در مورد عملکرد سامانه های آماده سازی و
رنگ موجود تجاری و پارامترهای تاثیر گذار بر عملکرد آنها در روکش های گرم
گالوانيزه بر اساس سالها تجربه با روکش های دوبلکس انجام گرفته است.
اگرچه آماده سازی قطعات گالوانیزه در بهترین حالت باید بلافاصله پس
از گالوانیزه، قبل از اینکه سطح به هر طریقی آلوده شود انجام گردد، اما این کار همیشه
عملی نیست. آمادسازی می تواند دیرتر انجام شود اما بسیار حیاتی است که سطح به
اندازه تمیز شود و از تمام آلودگی ها از جمله روغن، گریس و اشغال پاک گردد. با عملیات
تمیز کردن دیگر نباید هیچگونه ته مانده ای روی سطح تمیز شده باقی بماند و باید هر
گونه لکه رطوبتی را با استفاده از برس سفت از بین برد. شستن کامل روکش با آب، نمکهای حل شدنی را شسته
و از بین می برد.
